Lời khai hé lộ "bí mật" trong xưởng vàng SJC

Chiều 25-9, HĐXX TAND TP HCM bắt đầu phần xét hỏi các bị cáo trong vụ án tham ô tài sản, lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ liên quan đến cựu Tổng Giám đốc Công ty SJC Lê Thúy Hằng cùng nhiều đồng phạm.

Ngay ở phần khai ban đầu, nhiều bị cáo thừa nhận hành vi đúng như cáo trạng đã nêu. Những lời khai này phần nào phơi bày các thủ đoạn được tổ chức, tính toán kỹ lưỡng nhằm đưa vàng nguyên liệu "ngoài luồng" vào dây chuyền sản xuất vàng miếng SJC để thu lợi bất chính.

Cất giấu vàng ngay dưới bàn làm việc

Đáng chú ý, bị cáo Trương Công Ánh (tổ trưởng Tổ ép bao, đóng số seri - Xưởng vàng Xí nghiệp nữ trang Tân Thuận SJC) khai hưởng lợi khoảng 1,1 tỉ đồng từ việc cất giấu vàng sản xuất trái phép ngay dưới bàn làm việc của mình.

Theo lời khai, mỗi ngày Ánh đều được thông báo trước số lượng vàng trái phép sẽ đi qua công đoạn đóng số seri và ép bao. Những thỏi vàng này mang số seri "đặc biệt" (lấy từ dãy số đã bị bỏ trong các đợt sản xuất nhiều năm trước).

Các bị cáo tại toà

Ngoài máy chính, Ánh vận hành thêm một máy dập dự phòng, bí mật đóng số seri cho vàng ngoài luồng. Số vàng này được cất giữ tại bàn làm việc, chờ khi Tổ giám sát của Ngân hàng Nhà nước rời xưởng thì giao lại cho Trần Tấn Phát (phó giám đốc Xưởng vàng - Xí nghiệp nữ trang Tân Thuận SJC).

Để che giấu, Ánh báo cáo lên Võ Hữu Phú (tổ trưởng Tổ cắt tỉa) rằng có thêm 110 – 120 lượng vàng "lỗi" cần gia công lại. Phú sẽ chỉ đạo công nhân cắt tỉa tăng thêm số lượng, khiến tổng khối lượng phù hợp với hồ sơ, hợp thức hóa cho số vàng miếng đã bị rút ra.

Sau mỗi ca, số vàng này được Phát chuyển cho Hằng, rồi phân phối cho các tiệm vàng ở TP HCM hoặc gửi bán thông qua Nguyễn Thị Khuê – Giám đốc chi nhánh Hải Phòng, dưới dạng vàng gửi hộ.

Hệ thống giám sát bị vô hiệu hóa

Theo quy định, Công ty SJC chỉ được sản xuất, gia công lại vàng miếng móp méo khi có sự chấp thuận cụ thể về khối lượng và thời gian từ Ngân hàng Nhà nước. Toàn bộ quy trình gồm 12 bước tại Xưởng vàng Tân Thuận SJC phải đặt dưới sự kiểm soát của Tổ giám sát 4 thành viên, theo dõi trực tiếp và qua camera từng công đoạn nấu – cắt tỉa – dập định hình – đóng số seri.

Bị cáo Lê Thúy Hằng

Tuy nhiên, từ tháng 10-2021, Trần Tấn Phát – Phó giám đốc xưởng, đã bàn bạc với Hằng tìm cách "chèn" vàng nguyên liệu bên ngoài vào quy trình. Hằng chịu trách nhiệm thu gom nguồn vàng còn Phát trực tiếp điều hành sản xuất. Sau khi thống nhất, Phát tiếp tục thống nhất với các tổ trưởng Mai Quốc Uy Viễn, Đoàn Lê Thanh, Võ Hữu Phú và Trương Công Ánh cùng tham gia.

Để có nguồn hàng, Hằng liên hệ nhiều đầu mối thu gom. Trong đó, tiệm vàng Kim Sang (phường Phú Nhuận) đã bán cho Hằng 2.185 lượng vàng nguyên liệu, trị giá hơn 128 tỉ đồng (cùng một số lần khác nhưng không nhớ rõ số lượng); tiệm vàng Công Yến (phường Bến Thành) bán thêm 88 lượng, trị giá 6,1 tỉ đồng. Tất cả được mua với giá vàng nhẫn 99,99% trên thị trường, rồi chuyển vào xưởng dưới vỏ bọc nguyên liệu gia công.

Các tổ trưởng phân công nhau thực hiện thủ đoạn. Cụ thể, Đoàn Lê Thanh lo nấu thỏi vàng nguyên liệu trước, giấu trong thùng axit để chờ "thay thế" khi báo cáo thỏi vàng bị lỗi; Võ Hữu Phú cho công nhân cắt tỉa, kiểm tra hàm lượng sao cho "đẹp sổ sách"; Trương Công Ánh đóng số seri ngụy trang.

Kết quả điều tra cho thấy từ năm 2021 đến tháng 9-2024, Công ty SJC thực hiện 119 đợt gia công vàng móp méo với tổng cộng 107.900 lượng. Lợi dụng kẽ hở, chỉ trong khoảng thời gian từ ngày 10-8-2022 đến 21-2-2024, Hằng đã 56 lần giao vàng nguyên liệu cho các đồng phạm, qua đó sản xuất thêm 6.225 lượng vàng miếng SJC. Số vàng này được bán ra ngoài, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước 74,8 tỉ đồng.

Tiền chênh lệch được chia nhau. Trong đó, Hằng hưởng lợi 64,1 tỉ đồng; Phát hưởng 6,1 tỉ đồng; Mai Quốc Uy Viễn thu 980 triệu đồng; Đoàn Lê Thanh và Trương Công Ánh mỗi người 1,1 tỉ đồng; Võ Hữu Phú nhận 600 triệu đồng.

Phiên toà đang tiếp tục.